Herplaatsing bij ontslag

15 april 2021

Het is wettelijk verplicht om voorafgaand aan een ontslag te onderzoeken of een werknemer kan worden herplaatst. Ook bij een bedrijfseconomisch ontslag. De werkgever gaat na of er nog een andere functie is binnen het bedrijf, of een “functie elders”, binnen het concern van de werkgever. Slaat de werkgever dit onderzoek over? Dan kan de arbeidsovereenkomst in de meeste gevallen niet worden beëindigd.

Lees hieronder meer over de herplaatsingsverplichting van de werkgever.

Ontslag en herplaatsing

Om als werkgever een ontslag te kunnen realiseren, moet er een redelijke grond zijn voor het ontslag. Bijvoorbeeld een bedrijfseconomische noodzaak, een verstoorde arbeidsverhouding, disfunctioneren of verwijtbaar handelen van de werknemer. Daarnaast zal moeten vaststaan dat herplaatsing niet mogelijk is.

Dit kan pas nadat de werkgever herplaatsingsmogelijkheden actief heeft onderzocht. Bijvoorbeeld door gesprekken met de werknemer te voeren, functies onder de aandacht te brengen en andere bedrijven in het concern te benaderen.

Dat onderzoek kan alleen achterwege blijven als herplaatsing niet in de rede ligt. Dus als herplaatsing kort gezegd niet logisch is. Dat is bijv. zo bij een gedetineerde werknemer, of als het hele bedrijf sluit. Of bij een werknemer die zich zo fout heeft gedragen, dat hij/zij nergens meer binnen het bedrijf welkom is.

Passende functie

Stel herplaatsing ligt wel in de rede. In dat geval is herplaatsing mogelijk als er binnen het bedrijf van de werkgever – of in het concern – een passende functie beschikbaar is voor de betreffende werknemer. Maar wat is een passende functie? Dat is een functie die aansluit bij de opleiding, ervaring en capaciteiten van een werknemer. Dit kan een functie op gelijk niveau zijn, een hoger niveau zijn, of een lager niveau. Met een hoger salaris, of met een lager salaris.

Let op: als de werknemer nog niet volledig geschikt is voor een beschikbare functie, moet scholing worden onderzocht. Is de werknemer binnen een redelijke termijn door scholing wel geschikt? Dan is de betreffende functie ook te bestempelen als passende functie en zal die – incl. scholing – moeten worden aangeboden.

Let op: kijk niet alleen naar huidige vacatures. De werkgever moet ook vaststellen of er passende functies zijn in arbeidsplaatsen die nu bezet worden door tijdelijke krachten. Loopt de arbeidsovereenkomst van een ander af binnen een redelijke termijn? Dan kan dat een potentiele herplaatsingsplek zijn.

Aanbod passende functie

Is een passende functie beschikbaar en aangeboden door de werkgever? Maar accepteert de werknemer dit niet? Dan kan een ontslag wel worden doorgevoerd. De werknemer bevindt zich hier op glad ijs. Want accepteert de werknemer de herplaatsingsoptie onterecht niet, dan brengt hij/zij het recht op een transitievergoeding in gevaar. En ook het recht op een WW-uitkering!

Wat als een passende functie beschikbaar is, die niet wordt aangeboden? Dan is het ontslag onterecht doorgevoerd. De werknemer had immers de mogelijkheid om in dienst te blijven. Datzelfde geldt als een ontslag is doorgevoerd, zonder voldoende onderzoek naar de herplaatsingsmogelijkheden.

Het UWV wijst bedrijfseconomische ontslagaanvragen veelvuldig af omdat een herplaatsingskans is gemist, of omdat de werkgever hier te weinig heeft gedaan. Ook de kantonrechter wijst een ontbindingsverzoek om die redenen af. Het is dus verstandig om bij ieder voorgenomen ontslag actief en serieus na te gaan of er herplaatsingsmogelijkheden zijn. En als dat zo is, om die ook aan te bieden.

Neem gerust contact op om te bespreken of een functie als passend moet worden bestempeld. Of om na te gaan of aan de herplaatsingsverplichtingen is voldaan.

Meer informatie over de stappen die gezet moeten worden bij een reorganisatie? Lees hier meer.